Çek Cumhuriyeti’nde LGBTI+ Hakları

Prag’ta gönül yaylarını gevşeten bir Pride haftası daha geride kaldı. Bu sene onur yürüyüşü korona salgını nedeniyle yapılmasa da düzenlenen etkinliklerle bir nebze gönüller alınmaya çalışıldı. “Ya bi dakika Pride normalde Haziran ayında değil miydi?” demekte haklısınız, diğer Avrupa ülkeleriyle etkinliklerin çakışmaması için Onur haftası burada Ağustos ayında kutlanıyor. Yani Prag’a gelmek için en güzel zaman Pride zamanıdır 🙂

Çek Cumhuriyeti komünizm sonrası eşcinsel çiftlere medeni birliktelik hakkını veren (bu evlilik değil registered partnership olarak geçiyor) ilk ülke olmasına rağmen LGBT hakları konusunda Avrupa ortalamasının gerisinde kalmış durumda. Türkiye ile bir kıyaslama yapmıyorum tablo zaten ortada…

Çek Cumhuriyeti’nin 2020 endeksi %26 Kaynak ILGA-EUROPE

ILGA-EUROPE, Avrupa’daki LGBT bireyler için insan hakları alanında çalışan bir kuruluş. Yukarıdaki endeks; eşitlik, aile, yasal düzenlemeler, iltica hakkı, kamusal alanda görünürlük gibi farklı hakların, ülkelerde ne kadar güvence altına alındığının bir göstergesi aslında.

Son dönemde en çok merak edilen konu iki yılı aşkın süredir bekleyen eşcinsel evlilik yasasının parlementoda ne zaman kabul edileceği. Bunun için her sene imza ve kamuoyunu bilgilendirme kampanyaları düzenleniyor.

Partnership konusuna gelince çiftlerden birinin Çek vatandaşı olması gibi bir kural var, maalesef ülke dışından evli olmadan gelen kişilere medeni birliktelik hakkı şimdilik tanınmıyor. Ayrıca partnership olan çiftlerin çocuğu varsa sadece ebeveynlerden birinin adı nüfusa kaydediliyor, yani kimliklerde anne ve baba kısmının değişmesi için yasal düzenleme bekleniyor.

Çek Cumhuriyeti’nde LGBT kuruluşları

Temelde bireylerin eşitliği ve LGBT hakları için çalışan sivil toplum örgütleri yıl içinde düzenledikleri etkinliklerle toplumda farkındalık ve değişim yaratmayı amaçlıyor.

Prague Pride: Kar amacı gütmeyen ve tamamen gönüllü olarak 2010 yılında Prag’ta yaşayan expatların da desteğiyle kurulan dernek her sene Pride haftası ve Onur Yürüyüşü etkinliklerini düzenliyor. Bunun yanımda evlilik eşitliği, ülkedeki şirketlerde farkındalık yaratılması ve LGBTQ ebeveynlik konusunda çalışmalar yürütüyor.

Stud.cz : 1996 yılında Brno’da kurulan STUD LGBT bireylerin toplumdaki diğer insanlarla eşit haklara sahip olması için çalışmalar yapıyor. Bunun yanında her sene ülkedeki en büyük film festivallerinden biri olan Mezipatra’yı düzenliyorlar.

TransParent :Trans hakları burada gördüğüm kadarıyla gündeme pek gelmeyen bir konu. 2015 yılında kurulan TransParent trans ve cisgender haklarını korumayı hedefliyor. Dernek, toplumdaki dışlanmayı en ağır şekliyle yaşayan trans bireyler için iş, eğitim, psikolojik ve hukuki destek sağlıyor.

Jsme fér : Eşcinsel evlilik eşitliği için çalışmalar yapan derneğin adı Çekçe’de “Biz eşitiz” anlamına geliyor. Son yapılan anketlere göre Çeklerin %67’si evlilik eşitliğini destekliyor. Ancak yasa tasarısı ben bu yazıyı yazarken 785 gündür parlementoda bekliyordu.

Prag’taki LGBT etkinlikleri

Geldik Prag’ta yıl boyu yapılan, çok büyük katılımın olduğu aktivitelere.

Prague Pride

Ülkedeki en ses getiren, en hareketli ve en olaylı etkinlik olan Prague Pride, her sene Ağustos ayında gerçekleştiriliyor. Bir hafta boyunca film gösterimleri, konserler ve söyleşiler yapılıyor, sonunda da Onur Yürüyüşü ile eğlence en tepe noktaya varıyor.

Yürüyüş, tarihten bu yana tüm protesto ve gösterilerin yapıldığı Wenceslas Meydanı’ndan başlayıp, Letna Parkı’nda (Metronom) bitiyor. Yürüyüş boyunca yol kenarında birkaç Hristiyan ve Neo Nazi grup yürüyüşü protesto etmeye çalışsa da polis bu tür gruplara engel oluyor. Ayrıca helikopterle sürekli kortej takip ediliyor. Geçen sene yürüyüşe ülke dışından gelenlerle birlikte 40 bin kişi katılmıştı.

Mezipatra Queer Film Festival

Daha önceki yazılarımda da bahsettiğim gibi Prag’ta kış ayları festivallerle geçip gidiyor. Mezipatra kuir filmleri festivali bunlar arasında en uzun sürenlerden biri, bu sene 5-20 Kasım 2020 tarihlerinde Prag’ta ve 13-20 Kasım arası Brno’da yapılması planlanıyor. Her sene farklı bir temanım belirlendiği festivalde hem yerli hem yabancı yapımlar gösterimde oluyor.

Festivalin en iyi yanı kombine bilet alabilmek böylece kısa ya da uzun metrajlı filmleri istediğiniz sinemada izleyebiliyorsunuz. Hayata bir başka açıdan bakmanız için bu festivali kesinlikle tavsiye ediyorum.

Queer Ball

Bir süredir merak ettiğim ve bu sene salgın olmasaydı gitmeyi düşündüğüm kuir balo, insanların giyimleri, dış görünümleri ve cinsel eğilimleri nedeniyle yargı borbardımanına tutulmadan eğlenecekleri bir ortamda yapılıyormuş.

Son olarak

Sosyal medyadan zaman zaman bana gelen “sen LGBT’leri mi destekliyorsun?” (aynen yazdım) şeklindeki abuk sabuk soruları ve nicelerini tabii ki yanıtlamıyorum ancak hala bu tip düşüncelere maruz kalmak çok can sıkıcı. Kendimizle ve başkalarıyla uğraşmayı bırakıp, kendimizi ve insanları olduğu gibi kabul edip ayrıştırmadan yaşamayı umarım öğrenebiliriz. Kiliseye gittiğimde “sen Hristiyan mısın?” sorusu gelmiyor, değil mi?

Gece hayatına artık eskisi gibi katılmıyorum, bu yazıda eksik kalan şey bence kulüpler ve barlar oldu. Eğer sizin Prag’ta tavsiye edeceğiniz bir mekan varsa yorumlarda yazın 🙂

Bir sonraki yazıya kadar merakla kalın,

One-Day Wonder

Prag’ta günlük hayat nasıl geçiyor diye merak ediyorsanız Facebook, Instagram hesaplarımı ve YouTube kanalımı takip etmeyi unutmayın!

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s