Avrupa’nın birçok başkentinde olduğu gibi Prag’ta kiralık ev bulmak çok kolay bir iş değilmiş. Bu konuyu önceden araştırmadığım için nasılsa Prag’a gittiğimde semtleri gezer ve bir emlakçıdan evi ayarlarım diye düşünmüştüm. Ancak Prag’a geldiğimde farkettim ki ev arayanların sayısı evlerden fazla 🙂

Prag’taki ev fiyatları son beş yılda yüzde 50 artmış. Bunun nedeni olarak da son yıllarda yabancı yatırımcıların çok ev alması ve bunları Airbnb’ye kiralaması gösteriliyor. Geçen sene izlediğim Çek yapımı Real(e)state belgeselinde konut sorununu Monopoly oyunuyla hikayeleştirmişlerdi. Filmde Prag’ta yaşayan üç genci bir tren istasyonun salaş barında Monopoly oynarken görüyoruz. Oyun sırasına göre her birinin bankadan kredi alarak, ebeveynlerinden yardım isteyerek ev almak, kiralamak ya da geçimine katkıda bulunması için evinin bir odasını Airbnb ile kiralamak vb görevleri oluyor. Filmi izleme olasılığınızı varsayıp daha fazla anlatmıyorum.

Prag’ta Ev Kiraları

Prag’ı küçük diye bilirdik ancak 22 bölgeden oluşuyor. Kiralar kabaca merkeze yakınsa daha yüksek, uzaksa daha düşük diyebiliriz. Evin konumu, içinin yeni olup olmaması, mutfaktaki ekipmanlar, evin içindeki diğer eşyalar vb şeyler fiyatı değiştirebiliyor. Örneğin merkezden uzak ama eşyalı bir evin kirası, eşyasız ve şehre yakın bir evden çok daha yüksek olabilir, mobilyaları satın almak mantıklı gelebilir.

Benim kendi deneyimime dayanarak merkeze yakın, 2 odalı, mutfağı hazır olan bir evin kirası 15.000-25.000 CZK arasında değişiyor.

Ev sahibiyle anlaşmanıza göre de kira zammı belirleniyor. Enflasyon oranı yüzde 2.5 civarında seyrettiği için uzun süredir oturan kiracıların ödediği miktar yeni gelene göre daha düşük kalabiliyor.

Prag’ta İnternetten Ev Aramak

Öncelikle ev aramak için iki temel internet sitesi bulunuyor:

Emlakçıların aracı olduğu evler:

Sreality

Sahibinden kiralık/satılık evler:

Bezrealitky

Apartman dairesi ya da müstakil evlere bu sitelerden bakmak mümkün. Eğer yaşamak istediğiniz bölge aklınızda şekillendiyse lokasyon bazlı arama yapmak epey yardımcı olacaktır. Ayrıca Prag’ta kiralar “kira+fatura” olarak alınıyor, yani ilanda elektrik, su, doğalgaz faturası ve aidatın dahil olup olmadığı önemli.

Ben arama yapmadan önce bazı kriterler belirlemiştim:

• Şehir merkezine çok uzak olmasın (tercihen 25-30 dakika)
• İşe gidip gelirken en fazla 1 aktarma yapmak ve 45 dakikadan uzun sürmesin
• Kirası en fazla 11000 CZK
• Eşyalı olmayabilir
• Mümkünse tuğla yapı olsun, malum kış alışmadığım kadar soğuk

İngilizce ev aradığımı anlatan bir yazı yazdım, bunu Google Translate ile Çekçe’ye çevirdim ve her iki metni de beğendiğim ilanlara gönderdim. İlk günden şok oldum, kiminde ilana bakarken siteden kaldırdılar, kimi mesajıma “evi bir başkası kiraladı”, kimi de “sırada evi görecek 15 kişi var haftaya haberleşelim” diye yanıt verdi. Tabii o ev haftaya kalırsa 🙂 Toplamda 80-90 ilandan 8 tanesi geri dönüş yaptı, çoğu Sreality sitesindendi. Bir eve baktım, sıradakiler 5 dakika sonra evi tuttu. Düşünmeye de vakit yok yani. 

Bana gelen sorulardan biri de ev tutarken ırkçılık yaşayıp yaşamadığım. Ben de başlarda tedirgin oldum ama Prag’ta hatrı sayılır bir expat kitlesi var, Türkiye’yle ilgili de çok derin bir bilgileri yok, bu anlamda şimdiye kadar bir sorun yaşamadım.

Dolandırıcılara Dikkat

Bu arada başıma ilginç bir olay geldi. İlanlardan birinde ev güzel, kirası, yeri iyi; bu kadar iyi nasıl bir arada olur diyor insan ama yine de umut işte. İlana birkaç gün sonra yanıt geldi. Ev sahibi kendini doktor olarak tanıttı, ev teyzesinden kalmış filan, ancak diyor ki ödeme işlemini Airbnb üstünden yapın, linki de göndermiş. Sözüm ona anahtarı almadan para hesabına geçmeyecekmiş. Anahtar teslimini de bir Airbnb görevlisi yapacakmış. Hemen içime bir şüphe düştü, Airbnb’nin emlakçılık faaliyetleri yok diye biliyorum, maili kopyalayıp Google’dan aratınca bir dolandırıcılık yöntemi olduğunu öğrendim. Maalesef ki birçok kişi parasını bu şekilde kaptırmış. Bu yazışmalar nedeniyle de iki gün kaybettim.

Ve sonunda o ev bulunur !

İlk ev aramaya başladığımdan beri 10 gün geçmişti, gördüğüm evlerin kimi çatı katı, kiminin içi perişan halde, kimi zaten hemen tutuldu derken çok umutsuz hissettiğim bir anda kriterlerden kira tutarı hariç hepsine uyan bir ilan gördüm. Evde banyo dolabı, mutfak dolapları, buzdolabı, bulaşık makinesi ve ankastre ocak-fırın hazırdı. Emlakçı evi aynı gün gösterebileceğini söyledi ve akşam saati için randevulaştık.

Apartmanın önüne geldiğimde emlakçı daha gelmemişti ve evi görmek için başkaları da bekliyordu. İlk sırada ben olduğum için yukarı çıktık, içeri girer girmez ferah salonu ve karşıdaki ağaçlık alanı görünce, bu evi kaçırmamalıyım dedim. Emlakçıya gerekirse hemen kapora verebileceğimi söyledim. Bu sırada kendisi nerede çalıştığımı, sigara içip içmediğimi filan sordu ve ev sahibini arayıp bilgi verdi. Benden sonraki kişilere evi göstermesi gerektiğini söylerek beni yolcu etti.

Kafamda sorularla Sovyet döneminde yapılmış bloklardaki bir başka evi görmeye gidiyordum ki yoldayken sonunda iyi haber geldi. Emlakçı kira sözleşmesini hazırlayıp gönderdi. Ben de burada yaşayan arkadaşlarımdan yardım alarak kontratta bazı düzeltmeler yaptırdım.

Son olarak ev sahibiyle bir araya geldim, kendisi sadece iş kontratını görmek istedi. Emlakçıya göre değişse de benden 1 kira bedeli aldılar, ayrıca 1.5 kira kadar depozito, ayın kalan kirasını ödedim ve anahtarları aldım. İnternetten bazı ev sahiplerinin arada evi kontrol etmeye geldiğini okumuştum ancak bu yaygın bir durum değilmiş, zaten ev sahibi yurtdışında yaşıyor, göçmenlerin halinden en iyi kendisi anlar 🙂

10 gün Prag için mucizevi bir süre, iş yerindeki expat arkadaşlar beni kovalayacaktı neredeyse. İmkanınız varsa Prag’a önce turist olarak gelin (ben 10 sene önce 1 günlüğüne gelmiştim o sayılmıyor), bölgeleri tanıyın. Benim tavsiyem en az 2-3 ay önceden ev aramaya başlayın, sıraya girin, geldiğinizde göreceğiniz evler hazır olsun.

Bundan sonra yapılacak ilk iş adres değişikliği için bakanlığı bilgilendirmek. Vize sürecini takip eden relocation firması kira kontratını kopyasıyla bakanlığa gönderdi ve böylece oturum kartımı değiştirmek için yeni bir randevu almış oldum.

Avrupa’da ev arama serüveninizde bol şans!

Bir sonraki yazıya kadar merakla kalın,

One-Day Wonder

Prag’ta günlük hayat nasıl geçiyor diye merak ediyorsanız Facebook ve Instagram hesaplarımı takip etmeyi unutmayın…